Khám Phá Thành Tây Đô | Du lịch Vĩnh Lộc Chi Tiết

Giới thiệu Thành Tây Đô

Thành Tây Đô còn gọi là thành Nhà Hồ, thành Tây Giai, do Hồ Quý Ly xây dựng năm 1397 đời vua Trần Thuận tông (1388 – 1398), một kiến trúc độc đáo bằng đá có quy mô lớn hiếm hoi ở Việt Nam, có giá trị và độc đáo nhất, duy nhất còn lại ở Đông Nam Á, là một trong rất ít những thành lũy bằng đá còn lại trên thế giới, nằm trên địa phận hai xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa.

Với cái nhìn của một nhà quân sự, Hồ Quý Ly đã chọn vị trí xây thành đặc biệt hiểm yếu, có sông nước bao quanh, có núi non hiểm trở, vừa có ý nghĩa chiến lược phòng thủ, vừa phát huy được ưu thế giao thông thủy bộ. Cũng như mọi kinh thành khác, thành Tây Đô cũng chia làm hai khu: Khu thành nội và khu thành ngoại.

Cổng thành phía Đông

Khu thành ngoại được đắp bằng đất với khối lượng gần 100.000m³ đất, trên trồng tre gai dày đặc cùng với một vùng hào sâu có bề mặt rộng gần tới 50m bao quanh thành. Đáng chú ý nhất là khu thành nội, nơi thể hiện nghệ thuật kiến trúc xây ghép đá tuyệt diệu của nhân dân ta ở thế kỷ XIV. Thành được xây trên bình đồ hình chữ nhật, chiều dài 900m, chiều rộng hơn 700m và chiều cao trung bình 6m – 8m, dày hơn 4m.

Mặt thành phía ngoài thẳng đứng được ghép bằng những khối đá xanh, vuông thành sắc cạnh, mỗi phiến đá có độ dài trung bình 1,5m, rộng 1m và dày 0,8m, có phiến dài tới 7m, rộng gần tới 2m và dày hơn 1m, nặng hàng chục tấn, được xếp chồng lên nhau kiểu chữ Công. Bốn mặt thành có bốn cửa: Cửa Tiền (Cửa Nam), Cửa Hậu (Cửa Bắc), Đông Môn và Tây Giai, xây kiểu vòm cuốn, đá xếp múi bưởi.

Đôi Rồng trên trục đường cửa Nam – Bắc của thành

Ba cửa Đông Môn, Tây Giai và Cửa Bắc mỗi cửa đều chỉ có một vòm cuốn nhô lên cao hơn mặt tường thành, cửa Đông Môn và cửa Tây Giai mỗi cửa có chiều rộng 5,8m và sâu 14m. Cửa Bắc to lớn hơn, phía ngoài dài 22m và cao 75m, mặt trên là nền đá bằng phẳng, xưa kia có Vọng lâu đài được dựng bằng gỗ mái ngói mà dấu tích còn lại là những hố chôn cột đục trên đá sâu 0,45m.

Đẹp và lớn hơn là cổng thành phía Nam (Cửa Tiền) có chiều rộng 38m, cao 10m, với 3 cửa vòm cuốn lớn, mỗi cửa vòm rộng 5,8m, cửa giữa cao 8,5m. Hai cửa hai bên cao 7,8m, cả ba cửa đều dày khoảng 15m, phía trên là mặt đá bằng phẳng, có lầu son gác tía, với chức năng cũng như cửa Ngọ Môn của kinh thành Huế, là nơi nhà vua ngự mỗi khi có những nghi lễ trọng đại. Ở trong thành có các công trình kiến trúc nguy nga, lộng lẫy, các đền đài, cung điện, nơi vua ngự triều, nơi vua ở, Đông cung, Đông Thái miếu, Tây Thái miếu.

Điều đáng ngạc nhiên và khâm phục là công trình kỳ vĩ như vậy lại được hoàn thành chỉ sau ba tháng thi công, từ tháng Giêng đến tháng Ba năm 1397. Một công trình đồ sộ, mà chưa kể phần đào hào đắp lũy, chỉ riêng việc phá đá, đục đẽo thành những khối đá vuông thành sắc cạnh, vận chuyển, đưa những khối đá nặng hàng chục tấn lên cao hàng chục mét, xây lắp rất chính xác trong điều kiện lao động thủ công, cũng đã là điều kinh ngạc biết bao.

Sáu thế kỷ trôi qua, những biến động của lịch sử cũng như thiên nhiên khắc nghiệt đã hủy hoại phần lớn kiến trúc kinh thành của một triều đại. Nhưng thành Đá Tây Đô, những di tích ít ỏi còn sót lại là những di sản văn hóa quý báu. Thành Nhà Hồ Tây Đô một thủa – hoàn toàn có thể trở thành di sản văn hóa thế giới bởi những giá trị lớn lao mà nó đang chứa đựng, là niềm tự hào của Việt Nam về một giá trị kiến trúc đặc biệt, cũng là kỳ tích trong lịch sử xây dựng của người Việt.

ald